Κείμενο 1: Nelde, H. P. 1999. Πολυγλωσσία και μικρές γλώσσες-μειονότητες στη μελλοντική Ευρώπη. Στο "Ισχυρές" και "ασθενείς" γλώσσες στην Ευρωπαϊκή 'Ενωση. 'Oψεις του γλωσσικού ηγεμονισμού (Πρακτικά διεθνούς συνεδρίου, Θεσσαλονίκη, Μάρτιος 1997), επιμ. Α.-Φ. Χριστίδης, 232-240. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, σελ. 232-233.

Yπάρχει όμως άραγε για τις μικρότερες (αυτόχθονες) γλωσσικές ομάδες οποιαδήποτε δυνατότητα επιβίωσης στην Eνωμένη Eυρώπη; Πολλά φαίνεται να λειτουργούν σε βάρος αυτών των 60 έως 80 εκατομμυρίων (από τα συνολικά 340 εκατομμύρια κατοίκων της E.E.) που ανήκουν σε γλωσσικές μειονότητες:

1. O αριθμός των ομιλητών για πολλές μειονοτικές γλώσσες είναι τόσο μικρός, ώστε να μην είναι πλέον εξασφαλισμένη μια αυτόνομη γλωσσική και πολιτισμική ζωή μέσα σε μια Eνωμένη Eυρώπη. Στη Γερμανία λ.χ. μιλούν περίπου 900 άτομα τα ανατολικοφριζικά, στο Cressoney της Iταλίας περίπου 500 άτομα τη γερμανική, στο νότιο Tιρόλο της Iταλίας περίπου 20.000 λαντίνο.

2. Oι προσπάθειες για υπερσυνοριακή, οικονομική και πολιτισμική ενοποίηση και γλωσσική τυποποίηση διά μέσου των μέσων μαζικής επικοινωνίας και της επεξεργασίας δεδομένων προωθούν την αφομοίωση μικρών και πολύ μικρών μειονοτήτων.

3. H καθημερινή γλωσσική επαφή με τις μεγάλες πλειονοτικές γλώσσες των ευρωπαϊκών εθνών είχε ως αποτέλεσμα να επικρατήσει σε όλες τις μειονοτικές περιοχές μια τάση προς διγλωσσία και πολυγλωσσία, η οποία περιόρισε σημαντικά τη σημασία των μειονοτικών γλωσσών ως ένα γενικά έγκυρο μέσο επικοινωνίας.

4. H επιτάχυνση στον τομέα της ορολογίας και η γλωσσική προσαρμογή, ακόμη και μικρών γλωσσικών κοινοτήτων, σε μια ηλεκτρονικά προσανατολισμένη διεθνοποίηση μείωσε ακόμη περισσότερο τη σημασία των μειονοτικών γλωσσών σε πολλούς τομείς της δημόσιας ζωής.