Κείμενο 1: Tριανταφυλλίδης, Μ. [1938] 1993. Nεοελληνική γραμματική. Ιστορική εισαγωγή. 3ος τόμ. του 'Aπαντα. Θεσσαλονίκη: Iνστιτούτο Nεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Mανόλη Tριανταφυλλίδη], Α.Π.Θ., σελ. 9.

Έννοια της κοινής

Έτσι ονομάζεται κοινή η γλώσσα που διαμορφώθηκε στη μετακλασική εποχή, από τ' αλεξαντρινά χρόνια ως τα ρωμαϊκά και ως την ίδρυση του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους, σα ζωντανή λαλιά. Aλλά καθώς μας είναι αυτή γνωστή μόνο από τα γραπτά κείμενα που την καθρέφτισαν, κοινή ονομάζεται και η γραπτή της απόδοση, όσο με αυτήν επιζητήθηκε ν' αποδοθεί εκείνη και έγινε αυτό λίγο πολύ χωρίς να θολωθεί η εικόνα της από αρχαϊστικές προσπάθειες.

H κοινή δεν είναι χρονικά ενιαία - καθώς δεν ήταν ούτε και η αττική στον 5ο και τον 4ο αιώνα- αφού απλώνεται σε τόσο μεγάλη περίοδο, και ακριβώς σ' αυτή μέσα αλλάζει τόσο σημαντικά, παράλληλα με το άπλωμά της.

Όσο για κάποια διγλωσσία, που με το άπλωμα της κοινής γεννιέται στους ομό-γλωσσους που φύλαξαν και το μητρικό τους ιδίωμα, είναι και αυτό λογική συνέπεια στη γλωσσική συγκρότηση κάθε κοινής σε λαό μεγάλο [...]