ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ INTERNET
 
 

ΑΔΕΛΦΟΠΟΙΗΣΗ ΤΑΞΕΩΝ: ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ, ΕΠΙΛΟΓΕΣ, ΒΗΜΑΤΑ

Ο/Η εκπαιδευτικός έχει βασικά δύο επιλογές: είτε να συνδέσει την τάξη του/της σε υπάρχοντα δίκτυα μέσω του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ή απευθυνόμενος/-η στις ηλεκτρονικές τοποθεσίες/διευθύνσεις διεθνών δικτύων (βλ. Παράρτημα) να φροντίσει να βρει μια τάξη εντός ή εκτός Ελλάδας που θα είχε το ενδιαφέρον να αδελφοποιηθεί με την τάξη του/της και να προχωρήσει σ’ αυτό. Όπως έχει ειπωθεί, το ένα δεν αποκλείει το άλλο. Ανοίγονται όμως διαφορετικές προοπτικές για κάθε περίπτωση. Π.χ. μέσω των μεγάλων δικτύων μπορούμε να εξυπηρετηθούμε σε συγκεκριμένες θεματικές ενότητες, να συμμετάσχουμε σε δραστηριότητες (όπως ασκήσεις, εξορμήσεις, παιχνίδια), να χρησιμοποιήσουμε υλικά που έχουν κατασκευαστεί μέσω των υπαρχόντων προγραμμάτων, να «κατεβάσουμε» ειδικά λογισμικά, να φέρουμε τους/τις μαθητές/-τριές μας σε επαφή με τη μεγάλη κοινότητα των συνομηλίκων τους στην Ελλάδα ή αλλού και να αποχωρήσουμε. Στα μεγάλα δίκτυα συμμετέχουμε, για μικρό ή μεγάλο διάστημα, σε έναν προϋπάρχοντα ιστό, δεν σχεδιάζουμε εκ βάθρων το περιεχόμενο του μαθήματος ούτε την πορεία μας στο διαδίκτυο.

Ως εκπαιδευτικοί πρέπει να απαντήσουμε στα εξής ερωτήματα: Γιατί η τάξη μας χρειάζεται τη σύνδεση με άλλη τάξη μέσω διαδικτύου, ποιες άμεσες ανάγκες θέλουμε να καλύψουμε, ποιο μακροχρόνιο στόχο θέτουμε, τι προσδοκούμε να αποκομίσουμε και τι μπορούμε να συνεισφέρουμε σε ένα πρόγραμμα αδελφοποίησης;

Ας κοιτάξουμε καταρχήν το θέμα των άμεσων αναγκών: Για να έχουν προοπτική μακροβιότητας οι αδελφοποιήσεις, είναι απαραίτητο να λειτουργούν συμπληρωματικά για τις εμπλεκόμενες τάξεις και τους/τις μεμονωμένους/-ες μαθητές/-τριες. Η μάθηση πρέπει να είναι αμφίδρομη και οι δύο πλευρές να είναι δάσκαλοι/-ες και μαθητές/-τριες συγχρόνως. Αδελφοποίηση η οποία δημιουργεί συνθήκες μάθησης μόνο για τη μία πλευρά, μοιραία θα ατονήσει. Έτσι, μια σχολική τάξη στο νησιωτικό περιβάλλον (συχνά δυσπρόσιτες περιοχές), όταν αδελφοποιείται με μια σχολική τάξη σε πόλη, φαίνεται αυταπόδεικτο ότι η τάξη στο νησί κάτι κερδίζει: Βγαίνει από την απομόνωσή της και τα πολιτισμικά αγαθά της πόλης «μεταφέρονται» γρήγορα και σχετικά ανέξοδα στους/στις μαθητές/-τριές της. Πρέπει όμως να συμβαίνει και το αντίστροφο: Η σχολική τάξη στην πόλη, όπου οι μαθητές/-τριες έχουν πρόσβαση σε διάφορες πηγές γνώσης, πρέπει να κερδίζει κάτι από την αδελφοποίηση με την τάξη στο νησί. Εδώ μπαίνουν θέματα αξιοποίησης της τοπικής ιστορίας, των γεωγραφικών ιδιαιτεροτήτων και φυσικά των τοπικά ομιλούμενων γλωσσικών ιδιωμάτων. Απ’ αυτό προκύπτει πως όταν μια τάξη από σχολείο σε απομακρυσμένη από αστικό κέντρο περιοχή θελήσει να αδελφοποιηθεί με μια άλλη, ο/η εκπαιδευτικός μαζί με τους/τις μαθητές/-τριές του/της πρέπει να κάνει έναν πρώτο κατάλογο των θεμάτων που η τάξη μπορεί να συνεισφέρει σ’ ένα πρόγραμμα αδελφοποίησης.

Ο/Η εκπαιδευτικός από τη μεριά του/της χρειάζεται να σχεδιάσει το μάθημα πάνω σε διαφορετικούς άξονες απ’ ό,τι θα έκανε αν σχεδίαζε ένα παραδοσιακό μάθημα. Αυτό που μπορεί να περιλάβει ο σχεδιασμός είναι «τι ψάχνουμε» και ποια μορφή θέλουμε να έχει το τελικό προϊόν (π.χ. κοινή εργασία μαθητών/-τριών της μιας τάξης με μαθητές/-τριες της άλλης τάξης). Αυτό που δεν μπορούμε να σχεδιάσουμε είναι «πόσα» θα μάθουμε.

Αυτό έχει ως επιπλέον συνέπεια ότι καταργείται ουσιαστικά ο παραδοσιακός, δοκιμασμένος τρόπος αξιολόγησης. Ο/Η εκπαιδευτικός δεν μπορεί να περιορισθεί στο «πόσα» έμαθαν οι μαθητές/-τριές του/της. Σε περιβάλλον διαδικτύου με δυνατότητα πρόσβασης σε πολλαπλές πηγές και δυνατότητα δημιουργίας νέων υλικών, η αξιολόγηση αναγκαστικά πρέπει να γίνει πάνω σε διαφορετικούς άξονες.

Μια τάξη μπορεί να συνδεθεί με μια ή περισσότερες τάξεις. Όπως αναφέραμε, στην αδελφοποίηση ο κίνδυνος είναι πάντα η χαλαρότητα ενός εκ των δύο συμβαλλομένων μερών. Σε ένα γλωσσικό μάθημα η αδελφοποίηση δημιουργεί ένα «κοινό» αναγνωστών για τα κείμενα που παράγονται. Σε ένα παραδοσιακό μοντέλο ο/η εκπαιδευτικός είναι συνήθως ο/η μόνος/η αναγνώστης/-τρια των κειμένων τα οποία παράγονται ουσιαστικά μόνο γι’ αυτόν/-ήν. Στο σχεδιασμό λοιπόν πρέπει να προβλεφθεί η απρόσκοπτη ροή κειμένων, τόσο αυτών που γράφονται όσο και αυτών που διαβάζονται.

Η επιλογή εταίρων μπορεί να γίνει είτε μέσα από τα υπάρχοντα δίκτυα είτε απευθείας. Στην περίπτωση του ΔιαΛογος οι συνεννοήσεις έγιναν απευθείας. 

Στην περίπτωση που η αδελφοποίηση γίνει έξω από υπάρχοντα δίκτυα, μπαίνει επιτακτικά η ανάγκη δημιουργίας του τόπου συνάντησης και εργασίας στο διαδίκτυο. Ο τόπος αυτός αντιστοιχεί σε μια ηλεκτρονική τοποθεσία ή ιστοσελίδα στο διαδίκτυο η οποία πρέπει να κατασκευασθεί. Εδώ τίθενται δύο ζητήματα: αυτό της τεχνικής γνώσης κατασκευής της σελίδας και αυτό της παιδαγωγικής οργάνωσής της. Ως προς το τεχνικό μέρος, καλό είναι να εξαντλούμε τις δυνατότητες που δυνατόν να προσφέρονται από πανεπιστήμια και άλλους οργανισμούς. Ως προς τον παιδαγωγικό σχεδιασμό της ιστοσελίδας, αυτό που προέχει είναι να προσφέρουμε στους/στις μαθητές/-τριές μας δυνατότητες (α) γρήγορου προσανατολισμού, (β) εύκολων προσβάσεων με συνδέσεις (links) σε πηγές και βοηθήματα, (γ) προσωπικής επιλογής των βοηθημάτων ανάλογα με τις ανάγκες τους και την προσωπική τους αίσθηση δυσκολίας ή ευκολίας μιας δραστηριότητας (δ) εύχρηστων εργαλείων για την κατασκευή υλικών, (ε) αυτοαξιολόγησης της πορείας τους.

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ | ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ

αρχή σελίδας