Κοινωνικά δίκτυα
Το σύνολο των δεσμών που συνάπτει ένα άτομο με άλλα (η έννοια μπορεί να θεωρηθεί
ότι αφορά την κοινωνία ως σύνολο, αλλά συνήθως εφαρμόζεται σε μεμονωμένα άτομα).
Οι δεσμοί που αναπτύσσονται διακρίνονται σε ισχυρούς "πρώτης τάξης", όπου
η διεπίδραση είναι άμεση και σε δεσμούς "δεύτερης τάξης", όπου υπάρχει έμμεση
διεπίδραση. Χαρακτηριστικά ενός δικτύου είναι η πυκνότητα και η πολυπλοκότητα.
Ένα δίκτυο είναι πυκνό, όταν όλα τα μέλη μιας ομάδας γνωρίζονται μεταξύ τους,
και πολύπλοκο, όταν οι μεταξύ τους επαφές γίνονται υπό ποικίλες ιδιότητες
(π.χ. φίλος και γείτονας και συνάδελφος). Η γλωσσική συμπεριφορά του ατόμου
θεωρείται ότι επηρεάζεται από το είδος του δικτύου στο οποίο ανήκει. Έτσι,
άτομα που ανήκουν σε πολύπλοκα, κλειστά δίκτυα εμφανίζουν μεγαλύτερη συμμόρφωση
προς τις γλωσσικές νόρμες του δικτύου τους, σε αντίθεση με άτομα που συμμετέχουν
σε ανοιχτά δίκτυα. Επίσης, ορισμένα γλωσσικά στοιχεία (έχει μελετηθεί ιδιαίτερα
το επίπεδο της φωνολογίας) φαίνεται ότι συνδέονται άμεσα με ένα δίκτυο και
η χρήση τους από τους ομιλητές διασφαλίζει και τη συμμετοχή τους σε αυτό.
Η διάκριση σε πυκνά και χαλαρά δίκτυα μπορεί εν μέρει να ερμηνεύσει φαινόμενα
όπως η γλωσσική διάχυση (διάδοση γλωσσικών αλλαγών), η γλωσσική διατήρηση,
ομοιογενοποίηση ή, αντίστροφα, η γλωσσική ποικιλότητα (π.χ. βλ. γεωγραφική
διάλεκτος, κοινωνική διάλεκτος). Βέβαια, και εντός ενός δικτύου δεν παρατηρείται
απόλυτα ομοιόμορφη γλωσσική συμπεριφορά, καθώς διεπιδρούν και άλλοι κοινωνικοί
παράγοντες, όπως η κοινωνική τάξη, η ηλικία ή το φύλο.
Παραπομπές:φωνολογία,
νόρμα, γεωγραφική
ποικιλία/διάλεκτος, κοινωνική
ποικιλία/κοινωνική διάλεκτος/κοινωνιόλεκτος
