Μακεδονία

Περιλάμβανε τις περιοχές: Μακεδονίς, Ημαθία (εν μέρει στον νομό Ημαθίας), Βοττιαία (βόρεια και βορειοδυτικά του Θερμαϊκού κόλπου), Πελαγονία (στη σημερινή ΠΓΔΜ), Λυγκηστίδα (μερικώς στον ν. Φλώρινας), Βρυγηίδα, Αλμωπία (βόρειο τμήμα του ν. Πέλλας), Πιερία (ν. Πιερίας), Ελυμεία (ν. Γρεβενών), Ορεστίδα (ορεινή Δ. Μακεδονία), Εορδαία (ν. Κοζάνης), Τυμφαία (ν. Γρεβενών, δυτικά), Μυγδονία (μεταξύ Ανθεμούντα και κάτω ρου του Αξιού).

Η Μακεδονία οφείλει το όνομά της στον επώνυμο ήρωα Μακεδόνα, τον οποίο γενεαλογικοί μύθοι διαφόρων μυθογράφων συνδέουν με ποικίλους θεούς και ήρωες. Θεωρείται:

α) Αυτόχθονας.

β) Γιος του Δία και της Θυίας, κόρης του βασιλιά της Θεσσαλίας Δευκαλίωνα, ο οποίος έχτισε στο Δίον ένας από τους πρώτους βωμούς του Ολυμπίου Διός μετά τον μεγάλο κατακλυσμό της αρχαιότητας (μαρτυρείται σε πάπυρο του 1ου αι. μ.Χ. με γενεαλογίες). Η Θυία ήταν αδελφή του Έλληνα, επομένως τα παιδιά της, ο Μάγνης και ο Μακεδών, κάτοικοι της Πιερίας και του Ολύμπου αντίστοιχα, ήταν ξαδέλφια με τους γιους του Έλληνα, τον Δώρο, τον Ξούθο και τον Αίολο [γενεαλογικό δέντρο 1].

γ) Ένας από τους δέκα γιους του βασιλιά της Μαγνησίας Αιόλου, γιου του Έλληνα, αδελφού του Δώρου και του Ξούθου και γενάρχη των Αιολέων [γενεαλογικό δέντρο 2]. Η παράδοση αυτή απηχεί την ιδέα ότι οι Μακεδόνες ήταν τμήμα των Αιολέων, μιας από τις διαιρέσεις των Ελλήνων.

δ) Γιος του Λυκάονα από την Αρκαδία, γιου του Πελασγού.

ε) Γιος και σύντροφος του θεού Όσιρη, τον οποίο ο πατέρας του έκανε βασιλιά της Μακεδονίας, όταν κατέκτησε τον κόσμο. Σε αυτή την ύστερη εκδοχή της εποχής του συγκρητισμού είναι και αδελφός του Άνουβη· ντυμένος με θώρακα από δέρμα λύκου, φοράει το κεφάλι του ζώου αυτού ως μάσκα στο πρόσωπό του.

Οι παραδόσεις αυτές, λοιπόν, δείχνουν ότι ο Μακεδόνας είτε είναι αυτόχθονας είτε με καταγωγή από Έλληνες της Νότιας Ελλάδας, την Αρκαδία, και τη Θεσσαλία. Η επιχειρηματολογία αυτή υπήρχε ήδη από τον Ησίοδο και δεν ήταν ύστερο δημιούργημα της ελληνιστικής περιόδου.

Υπάρχει, βέβαια, και η άποψη ότι οι Μακεδόνες δεν ήταν εξ ολοκλήρου ελληνικό φύλο αλλά συγγενικό με αυτά, γιατί κατάγονταν από τα εξαδέλφια του Έλληνα (παράδοση β’)· ή ότι Μακεδόνες, τουλάχιστον η αριστοκρατία τους, είχε εξελληνιστεί. Επισημαίνουμε, πάντως, ότι αντίστοιχη επιχειρηματολογία για τους Μάγνητες, ότι δηλαδή ήταν ένα ξένο ή συγγενικό προς τους νότιους Έλληνες φύλο λόγω καταγωγής, δεν έχει διατυπωθεί. Μια πιθανή εξήγηση για τις θέσεις αυτές μπορεί να συναχθεί από την παρατήρηση του χάρτη του Τρωικού πολέμου [χάρτης 4], όπου φαίνεται καθαρά ότι οι πάνω του Ολύμπου περιοχές υπήρξαν σύμμαχοι των Τρώων, όπως επέβαλλαν τα οικονομικά τους συμφέροντα.

Όσο για την παράδοση της καταγωγής και της συγγένειάς του με τους Αιγυπτίους Όσιρι και Άνουβη, αυτή δικαιολογείται από την εισδοχή στον μακεδονικό χώρο της λατρείας αιγύπτιων θεών (Βλ. Αιγύπτιοι θεοί)

Εικόνες »Χάρτες: Μακεδονία