ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ Η ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΣΛΓ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1.        Διεξοδική αναφορά στη Γενετική Μετασχηματιστική Γραμματική (ΓΜΓ) γίνεται στο άρθρο της Ε. Φιλιππάκη-Warburton «Γραμματική και σχολική παιδεία», σε αυτό το τεύχος του περιοδικού.

2.        Αξίζει να σημειωθεί ότι η λεγόμενη παραδοσιακή γραμματική, η γραμματική δηλαδή που διδιασκόμαστε στο σχολείο, σε ορισμένες περιπτώσεις δίνει πληροφορίες που αφορούν τη λειτουργία των γλωσσικών στοιχείων, όχι όμως με συστηματικό τρόπο (πβ. Νεοελληνική σύνταξις του Αχιλλέα Τζάρτζανου, τόμος Β?, σσ. 61-72 για τη λειτουργία των υποθετικών προτάσεων).

3.        Άλλοι όροι που έχουν χρησιμοποιηθεί για να περιγράψουν το ευρύτερο κοινωνικοπολιτισμικό περιβάλλον είναι οι όροι περικείμενο και συγκειμενικό πλαίσιο. Στη συνέχεια του κειμένου θα χρησιμοποιούμε τους όρους συγκειμενικό πλαίσιο ή συγκείμενο.

4.        Το θέμα αυτό θίγεται εκτενέστερα στο άρθρο του Halliday «Η γλώσσα και η αναμόρφωση της ανθρώπινης εμπειρίας» που δημοσιεύτηκε στο πρώτο τεύχος του Γλωσσικού Υπολογιστή, σ. 19-32.

5. Βλ. Μητσικοπούλου 2000 για διεξικότερη αναφορά στην έννοια του κειμένου.

6.        Αναφορά σε συτές τις διαστάσεις του συγκειμενικού πλαισίου γίνεται στο άρθρο της Macken-Horarik σε αυτό το τεύχος του περιοδικού, στο οποίο πραγματεύεται τη σχέση κειμένου-συγκειμενικού πλαισίου.

7.        Για συστηματικότερη και λεπτομερέστερη περιγραφή των νοημάτων που κατασκευάζονται σε ένα κείμενο βλ. Halliday 1994 και Halliday & Hasan 1989.